SLOTLES GODSDIENST, 2012 - 2013, DE BERGREDE.

GODSDIENSTWETENSCHAPPEN.

Een klassieke visie.

AFSLUITENDE LESSEN GODSDIENST.

LPD, Onderzoeksveld kleine - grote relaties, liefde, God , de Kerk. afsluitende lessen.

5-Lt/MWE = 5-WWI - 1 + 2

Laatste les, dinsdag 4 juni 5-WWI-1+ 2, eerste uur

  5-lt/mwe, zevende uur.

Examen leerstof jan. - juni 2013 : 5-Lt, donderdag 20 JUNI 2013,

5-MWE, vrijdag 21 JUNI 2013, id. 5-WWI-1 + 2.

Hans Memling

Motto van deze afsluitende lessen.

BERGREDE.

Uit : Matteus 5, 1 -10.

Toen hij de mensenmassa zag, ging hij de berg op. Daar ging hij zitten met zijn leerlingen om zich heen. Hij nam het woord en onderrichtte hen.

Gelukkig wie nederig van hart zijn, want voor hen is het koninkrijk van de hemel.

Gelukkig de treurenden, want zij zullen getroost worden.

Gelukkig de ZACHTMOEDIGEN, want zij zullen het land bezitten.

Gelukkig wie hongerenen DORSTEN NAAR GERECHTIGHEID, want zij zullen verzadigd worden.

Gelukkig de barmhartigen, want zij zullen barmhartigheid ondervinden.

Gelukkig wie zuiver van hart zijn,want zij zullen God zien.

Gelukkig de vredestichters, want zij zullen kinderen van God genoemd worden.

Gelukkig wie vanwege de gerechtigheid vervolgd worden, want voor hen is het koninkrijk van de hemel. 

1.1. Bespreek het basisconcept van dit belangwekkende levensbeschouwelijke boek.

1.2. Verklaar de quote van de vrijzinnige Gentse antropoloog RIK PINXTEN. "de eeuwigheid bevindt zich in het nu-moment. " wat bedoelt hij met deze zin ?

1.3. bespreek het standpunt van Mieke Van Hecke, topvrouw van het Vlaams katholiek onderwijs.

2.1. Situeer het oeuvre van de intellectuele parel van de Vlaamse Jezuïeten, HERWIG ARTS.

2.2. Welke drie grote systemen bedreigen volgens hem het geloof ?

2.3. waarom is de poëzie volgens hem een belangrijk gegeven ?

2.4. wat is voor hem een geslaagd leven ?

3.1. Situeer het oeuvre van de Duitse Benedictijn ANSELM GRUN, Münsterschwarzach, ° 1945.

3.2. waarom vindt hij vriendschap één van de belangrijkste waarden in het bestaan / de existentie ?

3.3. bespreek zijn opvatting over het menselijk geluk. leg uit, de link met de BERGREDE, één van de bekendste teksten van het evangelie.

4.1. Situeer het werk van de Belgische dominicaan EMILIO PLATTI.

4.2. bespreek het grote belang van zijn  studie. Wat gelooft een goede moslim ?

5. leg uit : voor-en nadelen van JP-II.

6.1. schets het ontstaan van het geloofsboek van de Belgische bisschoppen.

6.2. bespreek volgende tekst / woorden

" De hand van God doet in de tijd

tekenen van gerechtigheid ;

de Geest des Heren vuurt ons aan

de heilige tekens te verstaan.

Wij zullen naar zijn hand geleid

doorleven tot in eeuwigheid

en zingen bij zijn wederkeer

een nieuw gezang voor God de Heer !

( Zingt Jubilate 402 )

7.1.Situeer het werk van de Britse hoogleraar JOHN MILBANK.

7.2. waarom vindt hij absoluut noodzakelijk om de HUW in te brengen om een geloofwaardig verhaal te hebben op vlak van geloof. Leg ook de link met het boek van Herwig Arts, s.j.

8.1. Situeer de grote denker Immanuel Kant, ( ° 1724 - + 1804 )

8.2. wat bedoelt hij met het bestaan van de noumenale orde ? drie onzichtbare principes die het gedrag van de mens bepalen...

Deze lessen worden opgedragen aan Pascal Peeters, een voorbeeldige lkr., een fijnzinnige collega en een attentvolle medemens.

HUW - GODSDIENST

Mentale gezondheid.   mei 2013.

Editie Puffin Books, Modern Classics, 2002.

" Oh well. So much comes into my head at night when I'am alone, or during the day when I'm obliged to put up with people I can't abide or who invariably misinterpret my intentions. That is why I always come back to MY DIARY - I start there and end there because Kitty's always patient. I promise her that, despite eveything, I 'll keeg going, that I'll find my own way and choke back my tears. I only wish I could see some results or, just once, receive encouragement from someone who loves me.

Don't condemn me, but think of me as a person who sometimes reaches bursting point ! 

Yours, Anne.

Enkele gegevens.

- ° 12 juni 1929

ze stierf in gevangenschap in Bergen - Belsen, drie maanden na haar zestiende verjaardag.

Otto H. Frank was het enige lid van haar directe famillie de de Holocaust overleefde. Hij stierf in 1980.

Verklaar volgende concepten :

- nazisme, Holocaust, totalitaire regimes

- intellectueel - moreel icoon

- belang van een dagboek

- punctum

- bespreek het punctum van het weergegeven citaat, leg de link met het concept 'mentale gezondheid'.

IDENTITEIT VOLGENS DE FIGURATIE-SOCIOLOGIE.

LPD G5207, VVSKO, 2009 - eigenheid aan de hand van wetenschappelijke theorieën.

GEDRAGSWETENSCHAPPEN, 5-HUW.

Motto van deze lessenyclus.

" Als men voldoende afstand heeft genomen kan men zien dat ALLE INDIVIDUELE MENSEN samen SPECIFIEKE FIGURATIES vormen : gezinnen, steden, kerken, handelsondernemingen, veldslagen, voetbalwedstrijden, naties, THERAPIEGROEPEN, en ontelbare andere - alle in een trage of snelle veranderingstoestand en alle met andere verbanden. Maar het is niet genoeg om waar te nemen dat andere mensen diverse soorten figuraties vormen. De BESLISSENDE stap is dat men OOK ZICHZELF ziet als een DEEL VAN ZULKE FIGURATIES, als één te midden van anderen,als een INTERDEPENDENT INDIVIDU. "


Citaat uit Norbert Elias, Sociologie en Psychiatrie.

Elias, verwevenheid van sociologie en HISTORY.

1.1. verklaar het concept, figuratie, def. + concreet vb.
   2; wat bedoelt hij met het concept interdependent individu ?

= cover sociologie en geschiedenis.

2.1. waarom wil hij drie wetenschappen integreren om het fenomeen mens enigszins te kunnen vatten ?
   2. bespreek zijn HOOFDWERK " het civilisatieproces ". waarom was het werk eerst niet populaire en nu wél - zevende invloedrijkste sociologische werk ooit.
   3. leg uit : verschil KULTUR en Civilisation..

 CP = a masterpiece

Steeds nieuwe uitgaven....

deelstudies
 3.1. bespreek de inhoud de inhoud van zijn essay " wat is sociologie " . waarom geeft hij kritiek op het Marxisme

    2. zelfde vraag, zijn zeer invloedrijke essay " De eenzaamheid van stervenden in onze tijd ". bespreek het concept nulbegrafenis.

    3. zelfde vraag, MOZART. De sociologie van een genie.

    4. welk gedragspatroon verdedigt Elias heel fel ? Bespreek de bedoeling van zijn essaybundel
        ' Problemen van betrokkenheid en distantie '. geef ook een voorbeeld uit uw eigen leven.

4. Waarom verscheen er in 2010 een befaamde essaybundel van Elias over SIGMUND FREUD.
     " au-delà de FREUD. Sociologie, psychologie , pschanalyse ".

5.1. bespreek drie verhaallijnen van de Amerikaanse film " WITNESS ".

   2. bespreek enkele wezenlijke kenmerken van de figuratie " THE AMISH ".

   3. toon aan hoe 'informeel gedrag' dé bepalende factor is van deze film.

6.- zie studie MART-JAN DE JONG. waarom wordt Elias in dit magistrale overzichtswerk besproken ?

      verklaar volgende quote : Elias is een virtuoos vervlechter van geschiedenis en sociologie.


       = cover

7.1. hoe verklaar Elias de onverwachte opkomst van het Nazisme in Duitsland ?
   2. leg uit : DOISSINkazerne in Mechelen , initiatief Joodse gemeenschap en Vlaamse regering , na

2012.    


8. bespreek drie figuraties die voor uw eigen ID zeer belangrijk zijn.

DEZE LESSENCYCLUS WORDT OPGEDRAGEN AAN JOACHIM, EEN VERFIJND HISTORICUS EN EEN GROOT MENS.

GEDRAGSWETENSCHAPPEN

6-HUW.

POPULAIR_WETENSCHAPPELIJKE PSYCHOLOGEN EN WELZIJNSWERKERS OVER PSYCHISCHE PROBLEMEN / SPANNINGEN.

LPD :  VVSKO, 2009, Brussel,  G-6201 / 2 / 3 / 4.

Lessenreeks APRIL 2013, niche B. - 6-huw-1 /2.

Motto voor dit thema.

' Dans toutes les choses humaines, c'est l'idée qui domine et dirige. ' ANDRE BEAUFRE.

Vertaling. ' In alle menselijke aangelegenheden is het DE IDEE die overheerst en leidt '.

Inleidend gedicht - WATOUcyclus.

1.1. leg uit : samenwerking S.M.A.K. in Watou. ' Voor het verdwijnt en daarna. ' -
.

Watou, deel van het literaire veld Lage landen, plek voor denkers en dichters.

   2. leg uit , poëziebenadering van o.m. de Nederlandse psychiater - dichter RUTGER KOPLAND,
       overleden augustus 2012.


   3. bespreek volgend gedicht van MAARTEN ASSCHER, ' IN MEMORIAM PATRIS SVAE ' - 1994.

       Diep in het marmer
       zagen wij het licht
       dat splitsend
       door de schaduwblaren woelde.
       Hoog
       boven ons groeiden de zuilen dicht
       tot kruisgewelven
       die de grond verkoelden.
       Wij stonden daar
       met afgewend gezicht
       en wisten dus precies wat we bedoelden;
       zo groots was hier een kathedraal gesticht
       dat wij ons naamloos
       onbeholpen voelden.

       Een trein die langzaam in geruis
       verzonk ;
       een zomerwind voerde geluiden aan.
       Er krasten kraaien,
       Uit de verte klonk getok
       en roepen van een tennisbaan.
       EN IN DE LETTERS
       WAAR DE ZON OP BLONK
       HERVONDEN WIJ
       AL LEZEND
       HET BESTAAN. "


     Bespreek de pointe van dit aangrijpend gedicht ? bespreek het groot belang van de CONTEXT.
     ( stilte, kerkgebouw,lichaamstaal, woordcultuur....) bespreek de link / het verband met dit thema.


COVER WATOU - weids landschap, zware SYMBOLIEK - evocatieve kracht van de foto.maak een omstandige analyse van dit beeld / deze cover ! let ook op de titel.

2. METHODISCH WERKEN, zie LPD ' onderzoekscompetenties HUW '.

    leg volgende VIER stappen uit van methodisch of planmatig werken a. - bewust handelen
                                                                                                           b. - werken dat doelgericht is
                                                                                                           c. - belang van een systematiek
                                                                                                           d.- projectmatig werken, o.m.
                                                                                                                fasering...

PROZAC, een wondermiddel of doekje voor het bloeden ?

3.1. verklaar het ondertussen al genoegzaam gekende concept : PARADIGMASTRIJD.
   2. bespreek de baanbrekende studie van de AMERIKAANSE PSYCHIATER PETER D. KRAMER,
       PROZAC. OF HOE EEN GENEESMIDDEL JE PERSOONLIJKHEID KAN VERBETEREN.
       verklaar het essentiële concept : " SEROTINEtransmissie .... " bespreek ook enkele mogelijke bijwerkingen. wat stelt Kramer in dit verband ?

Populair - wetenschappelijke studie, zeer omstreden, maar toch een best-seller !

Boek, verzameling van tips, getuigenissen,weetjes.... Popualaire psychologie !

      COVER PROZAC, zie hierboven !

   3.welke therapeut wordt de STEVE STEVAERT van de Vlaamse psychologie genoemd ? bespreek twee van zijn bekendste studies. toeval of niet, beide boeken zijn bestsellers in ons taalgebied.....

      twee covers BOB VANSANT - zie hierboven.

   4. COVER DEBAT PASSA PORTA. eind maart 2013, K.V.S.-Brussel. wat stellen meer academisch getinte HUW'ers als Paul Verhaeghe en vooral de Leuvense psychiater DIRK DE WACHTER i.v.m. deze brandende kwestie ?

Cfr. WATOU, W-VL. Dansaertstraat , Brussel, plek waar het allemaal gebeurt.

Ontmoeting literatuur - HUW. Ode aan DE VERBEELDING.

  5. Enkele opmerkelijke benaderingen uit NEDERLAND.
      5.1. bespreek de inhoud van de omvattende psychologisch en filosofische studie " de mens als metafoor " .waarom maken ze het belangwekkende onderscheid tussen een ENKELVOUDIGE en een
MEERVOUDIGE metafoor.(zie ook uitleg ARISTOTELES, pp. 74 - 76 )

Baanbrekende studie van twee vooraanstaande Nederlandse psychologen.

         

     5.2. bespreek de academische achtergronden van de populaire Nederlandse wetenschapper PIET VROON. bespreek zijn bestseller PYSCHOLOGIE IN HET DAGELIJKS LEVEN. ( talloze drukken )

Psychologie, als gids voor ' la vie quotidienne '.

           
     5.3. bespreek de academische achtergronden van DOUWE DRAAISMA . bespreek de inhoud van zijn boek over ziektegeschiedenissen , ' ONTREGELDE GEESTEN '. wat stelt hij op concreet vlak over het LOMBROSO-hoofd, het syndroom van GILLES DE LA TOURETTE en de ziekte van ALZHEIMER.

gebruik ook de inhoud van zijn lezing in de BOZAR, 2012, studie over het geheugen.

        cover DOUWE Draaisma

.

              

Psychologie als wetenschap van hersenen en geest. Fascinerende tekst.

   6.1. wat is een case ?
      2. geef uitleg : museum Dr. GUISLAIN - GENT.

Museum Guislain, plek van verrassende tentoonstellingen.

      3. bespreek het fotoproject " in de marge " - zomer 2012.

               zie cover GUISLAIN, twee foto's.

                                      Visuele cultuur, als illustratie van 'een hoger idee '.

      4; waarom is de benadering van het museum GUISLAIN veelal sociologisch getint ?
      5. leg uit : gevangenissen en het mogelijk verkeerd gebruik van tatoeages.....

          geef duiding bij het project : LITTEKENS AAN DE OPPERVLAKTE

Voetbalpelgrimage, broze grens tussen zinvol en 'pathologisch' gedrag. (zie discussie in de klassen ! )

   

             cover , plus één goed gekozen foto

Gevangenissen, ook plekken van psychisch leed.

      6. Leg uit : slaapstoornissen en pathologie zie COVER VUB,

Boek over functies en dysfuncties van slaapgedrag ( 'bioklok ' )

             mogelijke effecten van slaapstoornissen op het prestatievermogen overdag :
               - toename van stereotiep denken
               - storingen in oogbewegingen , geen logische orde meer
               - sterke afleidbaarheid door irrelevante stimuli
               - onvoorspelbare stoornissen in het geheugen
               - verminderde woordvlotheid
               - planningsproblemen , etc..... ( toch wel allemaal vrij herkenbare gedragsstoornissen,ook binnen de realiteit van een klas...)
      7. voor achttienjarigen : rijexamenangst,

          

                                                     
                                                     Achttien jaar , moment waarop men de weg als bestuurder kan betreden.
 7. WETTELIJK KADER.
      1. wie is MIEKE VOGELS ? academische en politieke achtergronden.
      2. bespreek enkele concrete vormen van HULP aan de hand van haar toegankelijke studie
          ' regelgeving in het welzijnswerk ' = LANNOO CAMPUS

        

 8. VISUEEL MATERIAAL

       THIRTEEN, realistisch verhaal ( té hard ) over de soms harde wereld van ( Amerikaanse ) tieners.

        COVER

 Deze lessencyclus wordt opgedragen aan alle mensen , die wel eens durven te beweren dat ik als lkr. HUMANE WETENSCHAPPEN nauwelijks belangstelling heb voor psychische vraagstukken.....

De doorsnee Belg en zijn / haar slikgedrag.... Voor wanneer een debat ten gronde ?

De mens is niet alleen lichaam, ook een geest, maar vooral EEN GEWETEN.

Rik, PAASMAANDAG 2013. Veritas vincit....? incipit humanitas ?

BARMHARTIGHEID ALS LEVENSHOUDING.

Godsdienstwetenschappen. een klassieke visie.

Niche, Bokrijk, derde graad. 5-WWI - 1 + 2 ; 5 - LT / MWE. APRIL 2013.

LPD : - onderzoeksveld 1, sociale of lange relaties, barmhartigheid als haalbare levenshouding ?
                                     2. kwaliteit van relaties
                                     3. concrete vormgeving van relaties in tijd en ruimte.



 Motto / overpeinzingen / bezinning

 Zozeer immers heeft God de wereld liefgehad, dat Hij zijn eniggeboren Zoon heeft gegeven. ( Johannes, 3, 16 )


Hij was niet ' Ja en Neen '; in Hem was slechts ' Ja '. Want alle beloften van God zijn in Hem waargemaakt. Daarom spreken wij door Hem ook ons ' Amen. Ja, zo is het', God ter ere. ( 2 Kor.1, 19 - 20 )


" Omdat godsdienst ' long-lasting moods and motivations ' overdraagt en bewerkt, is religie een culturele factor van belang. De werking van religie kan goed zijn maar ook kwaad. Over misbruik van religie kan men te kust en te keur lezen. Juist vanwege de grote invloed die geloof en levensbeschouwing ( ten goede en ten kwade ) op mensen kan hebben, mag men vergen dat mensen zich tegenover elkaar verantwoorden inzake de waarden die zijn nastreven. GODSDIENST BIEDT EEN BEZIELEND VERBAND. We mogen van elkaar verlangen dat we bespreken of deze bezieling mensen in een goede richting stuurt of op zijn minst in een richting die anderen niet anderen niet schaadt en het waardevolle in de natuur intact laat. Daarom hebben we op de noodzaak van een welwillende maar tegelijk kritische DIALOOG gewezen. "

HENK VROOM, RELIGIE ALS ZIEL VAN CULTUUR. Religieus pluralisme als uitdaging.1996.

ALS IK MOEST ZEGGEN.

Als ik moest zeggen wat de wereld voor mij is,
dan nam ik een hamster of een egel of een mol,
zette hem 's avonds op een stoel in de schouwburg
om met mijn oor tegen het natte snuitje gedrukt
te luisteren naae wat hij zegt over het licht van de schijnwerpers,
de klanken der muziek en de bewegingen van het ballet.

CZESLAW MILOSZ, Pools Nobelprijswinnaar Literatuur, 1980.

De Heilige Franciscus, meer dan ooit een bron van inspiratie.

1. Belicht het grote belang van de Franciscaanse Orde in 1209.

2.- Waarom kwam er midden maart 2013 terug een forse belangstelling op voor de Franciscaanse spiritualiteit ?

3. Bespreek aan de hand van het boek " LOPEND VUUR " het grote belang van nieuwe vormen van gemeenschapsvorming in de wereld van de Kerk.

4.- concrete barmhartigheid - Wallonië.

situeer het unieke Franciscaanse experiment van Lavaux-Ste-Anne, Fraternité de Tibériade.

" Je bent jong en JE WIL GOD. "

La Fraternité de Tibériade, frisse wind in de Kerk,

oord van gastvrijheid , jeugd én Gebed !

5.- Wat stelt de Vlaamse theoloog en cultuurfilosoof MAX WILDIERS over "de vijf vreugden van de geest " : religie - wetenschap - geschiedenis - filosofie - esthetica. welke dimensie vindt u het belangrijkste ? argumenteer.

Max Wildiers, één van de ICONEN van het 'katholieke Vlaanderen'.

6. het levensvraag in de literatuur. 

6.1. wat stelt FRANZ KAFKA, Praag, 1883 - 1924 i.v.m. religie, de slv., de cultuur, de barmhartigheid ?

Franz Kafka, universeel icoon.

6.2. Zelfde vraag, CEES NOOTEBOOM, ( ° 1932 -      ) Bespreek zijn meesterwerk / fotoboek TUMBAS, graven van dichters en denkers. 

Denkers en dichters steunpunten voor 'de zoekende mens'.

7.1. situeer het oeuvre van de katholieke priester - psycholoog HENRI NOUWEN.

7.2. bespreek de inhoud van zijn absoluut meesterwerk " EINDELIJK THUIS ".

Concrete toepassing : thuiskomen aan de hand van de parabel van 'de verloren zoon '.

8.1. Leg uit : Herwig Arts, s.j.

8.2. bespreek zijn interessante studie " Spiritualiteit en de taal van de poëzie. " ( Lannoo, Tielt, 2007 )

leg de link met het boek van MAX WILDIERS en het concept "actief pluralisme ".

8.3. Bespreek het grote belang van ' verwondering ' ! waarom neemt Arts onderstaand gedicht op in zijn studie.

ONTMOETING.

We reden voor het licht werd langs bevroren velden ;

de rode vleugel rees reeds, maar het was nog nacht.

Opeens schoot vlak voor ons een haas voorbij,

eens van ons wees met zijn hand.

Dat was lang geleden. Nu leven ze niet meer,

de haas, noch hij die naar hem wees.

O mijn liefde, waar zijn ze, waarheen gaan ze,

de flits van de hand, de lijn van de ren, het doffe geroffel....

niet uit verdriet vraag ik dit, MAAR UIT VERWONDERING.

WILNO, 1937.

bespreek een soortgelijke situatie die u ook al hebt meegemaakt in uw jonge leven.

9. maak een kritischye evaluatie van deze lessen. hoe ziet u verbondenheid - barmhartigheid - mededogen in deze toch wel spannende en harde tijden ? kan religie nog een rol spelen om deze 'basic values' concreet gestalte te geven ? je kan o.m. je citaat van Henk Vroom gebruiken bij de uitwerking van uw antwoord.

DEZE LESSEN WORDEN OPGEDRAGEN AAN JOHAN DE DECKER ( 1960 - 2011 ), Vlaams filosoof, kenner van het oeuvre van DELEUZE en een studiegenoot aan de K.U. LEUVEN, 1981 - 1984.

R.I.P. , Johan.