IMMANUEL KANT

Kant over moreel gedrag. 


" Dat deugd moet worden verworven en niet aangeboren is, zit hem al in het woord. Want het zedelijke vermogen van de mens zou geen deugd zijn wanneer het niet zou zijn ontstaan UIT DE KRACHT VAN EEN VOORNEMEN in de strijd tegen zo machtige tegengestelde neigingen. Deugd is het product van de rede. "


Ook mooi is volgende quote !


" De ware beloning van de deugd is de innerlijke stilte van de ziel ! "

Kant leefde een zeldzaam geordend leven, bestaande uit dagelijkse wandelingen, studie, doceren - filosoferen.
Een grootste plichtenethiek, ook, wat eerder zeldzaam is - zelfs bij filosofen - voorgeleefd -.


" Het vullen van de tijd met PLANMATIG verlopende bezigheden die in een groot en steeds nagestreefd doel resulteren  is de enige manier om VOLDOENING in het leven te vinden. "

Quote gebeiteld op het graf van de meester.

" Twee dingen vervullen de geest met steeds nieuwe en TOENEMENDE bewondering en

eerbied, hoe vaker en langduriger het denken zich ermee bezighoudt : de sterrenhemel boven mij en de morele wet in mij. " ( citaat uit zijn grote én leesbare studie : Kritiek van de PRAKTISCHE rede " )

Dit mooie flilosofisch-politieke boek ligt mede aan de grondslag van de overgang van de volkerenbond naar de huidige Verenigde Naties.  ( VN, standplaats NYC, East River, huidige secretaris-generaal Ban Ki Moon )

" De mensenliefde en het ontzag voor de rechten van de mens zijn beide PLICHT; maar de eerste is slechts een voorwaardelijke, de tweede daarentegen een onvoorwaardelijke, ABSOLUUT GEBIEDENDE PLICHT. "

Vandaar bijv. het grote belang om  het plan KOFI ANNAN (ex-secretaris-generaal VN) inzake de dictatuur Assad in het hedendaagse Syrië actief te steunen. ... Voorjaar 2012. minimale vereisten : stoppen van het militaire geweld tegen de burgerbevolking , mensenrechten, vrije verkiezingen afdwingen,etc...

" Nooit mag het recht aan de politiek, maar altijd moet de politiek aan het recht worden aangepast . "

" De ware politiek kan geen stap verzetten, zonder tevoren de moraal als meesteres te hebben erkend. "

Hoofdwerk, KPV, handelt o.m. over de zogenaamde " noumenale ideeën " ( dingen die er zijn maar onzichtbaar zijn ) : de vrijheid van de mens, de onsterfelijkheid van de ziel en het bestaan der Goden.

Belangwekkende quote rond opvoeding. 

" De mens moet zijn talenten voor het goede eerst nog ontplooien; de voorzienigheid heeft ze niet kant en klaar in hem geplant : het zijn niet meer dan talenten en in moreel opzicht zijn ze nog indifferent. Zichzelf tot iets beters maken, zichzelf cultiveren en, voor zover hij slecht is, moraliteit bij zichzelf aankweken,-dat is wat de mens dient te doen. Maar wanneer men daar dieper over nadenkt, zal men vaststellen dat dat heel moeilijk is. Daarom is DE OPVOEDING het grootste probleem dat er is en tevens de moeilijkste opgave waarvoor de mens kan gesteld kan worden..... "

Als lkr. Huw en als papa van drie flinke kinderen ga ik hem natuurlijk niet tegenspreken...

Ook bijzonder treffend.

" Het is van het grootste belang dat kinderen LEREN WERKEN. De mens is het énige dier dat moet werken. Hij / zij moet eerst veel voorbereidingen treffen voor hij / zij in zijn / haar onderhoud kan voorzien. "

Typisch Kantiaans is volgend citaat, cfr. plus est en vous. u als opvoeder niet proberen neer te leggen bij de harde realiteit van iedere dag, maar steeds proberen een appel te doen aan het hogere, het sublieme, het morele.....

" Kinderen moeten niet met het oog op de huidige, maar DE TOEKOMSTIGE en MOGELIJK BETERE TOESTAND van de menselijke soort worden opgevoed, dat wil zeggen met ideaal van de mensheid in zijn volle ontplooiing voor ogen. Dit principe is van groot belang. Ouders voeden hun kinderen gewoonlijk zo op,dat ze in de huidige wereld passen, hoe verdorven die ook is. MAAR ZE MOETEN ZE JUIST BETER OPVOEDEN, ZODAT ER OOK BETERE TIJDEN ZULLEN AANBREKEN. "

Motto

" Die Maxime, jederzeit SELBST ZU DENKEN, ist die Aufklärung. "

                           I.K., Berlin, 1784.

" Twee dingen vervullen ons hart met steeds nieuwe, toenemende eerbied en bewondering, hoe vaker en hoe langer we erover nadenken: de sterrenhemel BOVEN MIJ en de zedelijke wet IN MIJ. "

                      Laatste zin van 'De Kritiek van de zuivere rede', 1781. Het citaat bevindt zich nog op een bronzen gedenkplaat aan de muur van het kasteel waar het graf van Kant ligt - Kaliningrad, gelegen in het hedendaagse G.O.S.

" Thus we cannot act on determinate principles in order to be happy, but only on empirical counsels, for example, of diet, frugality, politeness, reserve, and so on - things wich experience shows contribute most to well-being of the average. "

                    I.K., The moral Law. New York, 2005. Zeer aan te bevelen reeks studies van Routledge Classics.

Vragen.

1.1. Bespreek een vijftal relevante elementen uit het leven van de grote filosoof Immanuel Kant, ( ° 1724 - + 1804 )

   2. Geef de essentie van zijn hoofdwerk " Kritiek van de theoretische rede "


        Eén der belangrijkste filosofische boeken ooit, maar spijtig genoeg, ook één van de moeilijkste...
        quote 


        " Plato zag heel goed in, dat ons KENVERMOGEN een veel hogere behoefte voelt dan alleen het volgens synthetische eenheid spellen van verschijningen om die / als ervaring te kunnen lezen, en dat het in de natuur van onze rede ligt om te streven naar kennis die zover reikt dat geen enkel door de ervaring gegeven object er ooit mee kan overeenstemmen, maar die desalniettemin realiteit heeft en beslist niet uit louter hersenschimmen bestaat. "


uitleg in de lessen, Kant, kennend subject dat de realiteit ordent via de categorieën van tijd en ruimte.

   3; Id. " Kritiek van de praktische rede" .

   4. Id. " Kritiek van de oordeelskracht "


        boek over het schone, het sublieme, het artistieke.. (discussie les )

2. 1. Bespreek het grote belang van zijn politieke filosofie, " Naar de eeuwige vrede ".

    2. Waarom werden de ideeën van I.K. aangewend  om het bestaan de VN filosofisch gezien te legitimeren ?

    3. Geef kort de wezenlijke kenmerken weer van deze belangwekkende supranationale instelling

    4. exegese van Kant. geef uitleg bij volgende quote uit het boek

        " Niets minder dan de grote kunstenares NATUUR ( ' natura daedala rerum ') is degene die deze waarborg ( garantie) levert. Uit haar mechanische loop komt duidelijk doelmatigheid naar voren, zodat uit de tweedracht van mensen EENDRACHT resulteert, ZELFS TEGEN HUN WL IN. "

    5. Waarom gelooft de hedendaagse Duitse filosoof CARL SCHMIDT niet in de voorstellen van Kant rond vrede.( utope vs realisme )

3. concepten /enkele weetjes rond het genie van Koningsberg

   1. leg uit : metafysiek van de zeden / een postulaat

   2. plichts-en deugdenethiek " Ordnung muss sein ".

   3. de categorische imperatief van I.K.

   4. zijn dagelijkse wandelingen, zijn obsessies, zijn minachting voor vrouwen....

   5. de bewondering van Kant voor Jean - Jacques Rousseau

   6. zie 2004. de blijvende fascinatie voor I.K. - breuk met het postmoderne levensbeeld, "alles moet kunnen, als het maar leuk blijft..."

   7. zijn honkvastheid /koppigheid.

4. 1. Bespreek de pittige studie van I.K.  " Opmerkingen over het gevoel van het schone en het verhevene ".

    2. Verklaar volgende mooie quote : " Tegelijk is iemand zo grof, dat hij niet aanvoelt dat een morele handeling, tenminste die welke voltrokken wordt aan een andere persoon, des te meer AANGRIJPT naarmate ze verder verwijderd is van eigenbelang en naarmate de EDELER AANDRIFTEN er meer in afsteken. " ( Nederlandse vertaling  2006, Koningsberg,1763 - boek geschreven na lange wandelingen in de bossen aldaar )

5.1. Leg uit : Paul Guyer

   2. Geef de kern weer van zijn magistrale synthese " Kant "; (Routledge, 2006 )

   3. Leg uit : Roger Scruton

   4. De Morgen Filosofie. Kant

6. maak een globale evaluatie van de filosofie van I.K.

   

       vijftal elementen

       " Verlichting is het uittreden van de mens uit de onmondigheid die hij aan zichzelf te wijten heeft. Onmondigheid is het onvermogen zich van zijn verstand te bedienen zonder de leiding van een ander. "

Nog tot slot dit citaat.

" Ik had het geluk een filosoof te leren kennen, van wie ik les kreeg. Hoewel hij in de kracht van zijn leven was, had hij nog de opgewekte levendigheid van een jonge man, die hij, naar ik meen, tot op zeer hoge leeftijd behield. Zijn hoge, voor het denken gebouwde voorhoofd was de zetel van een onverstoorbare kalmte en blijheid. Uit zijn mond vloeide een rijkdom aan ideeën, hij had altijd grappen en geestigheden tot zijn beschikking, en zijn lessen waren ook buitengewoob boeiend en onderhoudend.

Met hetzelfde enthousiasme waarme hij Leibniz, Wolff, Baumgarten, Crusius en Hume onderzocht en de natuurwetten analyseerde die zijn opgesteld door de fysici Kepler en Newton, beoordeelde hij de pas verschenen geschriften van Rousseau, zijn Emile en zijn Héloise, en ook elke nieuwe ontdekkinging de natuurwetenschappen waarover hij hoorde. Hij schatte in wat de waarde ervan was, en keerde dan, zoals altijd, terug naar een onbevooroordeelde kennis van de natuur en de morele aard van de mens.

De geschiedenis van de mensheid, van landen en van de natuur, de natuurwetenschap, de wiskunde en zijn eigen ervaring waren de bronnen, die zijn colleges en zijn dagelijks leven verlevendigden. Hij stond nooit onverschillig tegenover iets dat de moeite waard was om te weten. Geen intrige, eigenbelang, mogelijk profijt of verlangen naar roem kon hem ooit ervan weerhouden de waarheid verder uit te werken en te verhelderen. Hij stimuleerde mensen om zelf te denken en zette hen er voorzichtig toe aan : elk despotisme was hem vreemd. Deze man, wiens naam ik met grote dankbaarheid en eerbied vermeld, is Immanuel Kant. Ik denk met genoegen aan hem terug. "

                                    HERDER, Duits romanticus.

Deze lessen worden opgedragen aan Rudi E., uit erkentelijkheid voor meer dan dertig jaar trouwe vriendschap.